Hukuki bir davada verilen karar kesinleşmeden önce, bir üst mahkemeye başvurarak kararın gözden geçirilmesini talep etme işlemine temyiz denir. Türkiye’de temyiz mercii Yargıtay’dır. Temyiz, özellikle hukuki hata yapılıp yapılmadığının denetlenmesi açısından büyük önem taşır.
Temyiz Ne İşe Yarar?
Temyiz, mahkeme kararlarının hatalı ya da eksik hukuki değerlendirmelerle alınması durumunda bu kararların bozulmasını ya da onanmasını sağlar. Temyiz sayesinde adaletin sağlanması ve hukuk birliğinin korunması hedeflenir.
Hangi Kararlar Temyiz Edilebilir?
İlk derece mahkemelerinin verdiği bazı kararlar temyize açık olabilir. Ancak bu her karar için geçerli değildir. Temyiz edilebilecek kararlar arasında:
- Asliye mahkemesi kararları
- Ağır ceza mahkemesi kararları
- Belirli bir parasal sınırın üzerindeki hukuk davaları kararları
Parasal sınır her yıl değişmektedir. En güncel tutar bilgisine Resmî Gazete veya Adalet Bakanlığı web sitesinden ulaşabilirsiniz.
Temyiz Süresi Nedir?
Temyiz süresi kararın tebliğinden itibaren 2 haftadır. Bu süre içinde taraflardan biri kararı temyiz etmezse karar kesinleşir.
Temyiz Başvurusu Nasıl Yapılır?
- Karar taraflara tebliğ edilir.
- Tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde temyiz dilekçesi hazırlanır.
- İlgili mahkemeye dilekçe sunulur.
- Dosya Yargıtay’a gönderilir.
- Yargıtay dosyayı inceler ve onama, bozma veya davanın reddi gibi kararlar verir.
Yargıtay Ne Yapar?
Yargıtay, temyiz edilen kararları yalnızca hukuki yönden inceler. Yani mahkemenin olguları nasıl değerlendirdiğine değil, hukuk kurallarının doğru uygulanıp uygulanmadığına bakar. Bu sebeple yeni delil sunulamaz.
Yargıtay Karar Arama için: https://karar.yargitay.gov.tr/
Yargıtay Kararı Ne Anlama Gelir?
- Onama: Yerel mahkeme kararı doğrudur, karar geçerlidir.
- Bozma: Yerel mahkeme kararında hukuki hata vardır, karar iptal edilir ve yeniden yargılama yapılır.
- Davanın Esastan Reddine: Başvurunun geçersiz olduğuna karar verilir.
Temyiz Edilmeyen Karar Ne Olur?
Temyiz edilmemiş bir karar, süre sonunda kesinleşir. Kesinleşmiş bir karar artık uygulanabilir hale gelir (örneğin nafaka ödenir, ceza infaz edilir, tazminat tahsil edilebilir).
Temyiz ile İstinaf Arasındaki Fark Nedir?
İstinaf, bir kararın hem hukuki hem de maddi yönüyle incelenmesini sağlar ve Bölge Adliye Mahkemeleri tarafından yapılır. Temyiz ise yalnızca hukuki denetim yapar ve Yargıtay tarafından yürütülür.
Temyiz Hakkı Herkese Ait midir?
Evet, davanın tarafları (davacı, davalı veya sanık) yasal süresi içinde temyiz hakkına sahiptir. Ancak istinaf aşamasından geçmemiş bazı kararlar doğrudan temyize gidemez.
Resmî Kaynaklar ve Temyiz Hakkında Daha Fazlası
Sonuç
Temyiz, yargı sürecinde önemli bir hak ve denetim mekanizmasıdır. Bir mahkeme kararından memnun olmayan taraf için adaleti yeniden tesis etme imkanı sunar. Ancak temyiz süreci teknik ayrıntılar içerdiğinden, bu hakkı kullanmadan önce hukuki destek alınması her zaman en doğrusudur.
Temyiz süreci hakkında daha fazla bilgi almak veya profesyonel hukuki destek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.