Memurlara Yarım Zamanlı Çalışma Hakkı: Kimler Yararlanabilir, Şartları Neler?

17 Temmuz 2025’te Resmî Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelik, devlet memurlarına doğum ya da evlat edinme sonrasında yarım zamanlı çalışma hakkı tanıyor. Böylece memurlar, çocuklarının bakımına daha fazla zaman ayırabilmek için iş ve özel hayatlarını dengeleyebilecek bir seçenek kazanmış oldu.

Peki bu haktan kimler yararlanabilir, şartlar neler, maaş nasıl etkilenir? Tüm detayları sizin için özetledik.

Bu Haktan Kimler Yararlanabilir?

Yönetmelik yalnızca 657 sayılı Kanun’a tabi devlet memurları için geçerli. Yani devletin asli ve sürekli görevlerinde çalışan memurlar bu imkandan yararlanabiliyor.

Sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler kapsam dışında. Ayrıca şube müdürü ve üstü yöneticiler ile yurtdışında görev yapanlar da bu hakkı kullanamıyor. 

Bunların dışında kalan bazı görevleri memurlar içinse kurum tarafından hizmet gerekleri dikkate alınarak karar veriliyor. Bu karar için kurum teklifi ve Cumhurbaşkanı onayı gerekiyor.

Kimler İçin Düzenlenmiş?

Yarım zamanlı çalışmaya başvurabilecek memurlar:

  • Doğum yapan kadın memurlar
  • Eşi doğum yapan erkek memurlar
  • Çocuk evlat edinen memurlar
  • Memur olmayan eşin evlat edinmesi durumunda da memur eş

Ne Zaman Başlar, Ne Zaman Biter?

Kadın memurlar için yarım zamanlı çalışma dönemi; doğum sonrası analık izni ya da çocuğun sağ olması şartıyla tanınan yarım gün iznin bitiminden sonra başlıyor.

Erkek memurlar için; babalık izninin bitiminden sonra başlıyor.

Evlat edinme halinde ise; çocuğun teslim edildiği tarihten ya da evlat edinme nedeniyle verilen izinlerin bitiminden sonra başlıyor.

Bu hak, çocuğun ilkokula başlaması gereken ayın başında sona eriyor.

Yarım Zamanlı Çalışma Hakkı İçin Başvuru Süreci Nasıl İşler?

Memur, istediği zaman dilekçe ile başvurabiliyor. Dilekçede haftanın hangi günleri ve hangi saatlerde çalışmak istediğini de belirtmesi gerekiyor. Başvuru, yalnızca yararlanma şartları açısından değerlendiriliyor ve bir ay içinde sonuçlanıyor. 

Çalışma Esasları

  • Haftalık süre: normal sürenin yarısı
  • Haftada en az 3 gün; günde en az 3, en fazla 8 saat
  • Haftanın farklı günlerinde, farklı saatler belirlenebilir.
  • Normal mesai başlangıç ve bitiş saatleri dışında çalışma mümkün değil.
  • Süt izni verilmez.
  • Gün ve saatler Ocak ve Temmuz’da, yılda en fazla iki kez değiştirilebilir.
  • Eşlerin ikisi de memursa, aynı anda yararlanabilirler.
  • Her çocuk için ayrı ayrı yararlanılabilir.

24 Saat Hizmetlerde Nasıl Uygulanır?

Günün 24 saatinde devamlılık gerektiren hizmetlerde, yarım zamanlı çalışma esasları, haftalık sürenin yarısı dikkate alınarak, hizmet ihtiyacına göre kurum tarafından belirlenir.

Memurlarda Yarım Zamanlı Çalışma Hakkının Mali ve Sosyal Etkileri

  • Maaş ve sosyal yardımlar yarıya düşer.
  • Fiili çalışmaya bağlı ödemeler (ek ders, fazla mesai vb.) kesilmez.
  • Hizmet süresi yarım olarak değerlendirilir, derece/kademe ilerlemesi buna göre yapılır.

Yarım Zamanlı Çalışma Döneminde Yer Değiştirme ve Geçici Görevlendirme

Yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanan memurun, kurum içinde aynı ya da farklı bir kadroya yer değiştirme suretiyle atanması ya da başka kurumda bulunan aynı veya farklı bir kadroya naklen atanması veya geçici olarak görevlendirilme hallerinde, yeni kadro unvanı yarım zamanlı çalışmaya engel değilse memur bu hakkını kullanmaya devam edebilir.

Ancak bu durumda, memurun haftalık yarım zamanlı çalışacağı gün ve saatler, yukarıda açıklamış olduğumuz yarım zamanlı çalışma esaslarına uygun olarak yetkili amir tarafından bir ay içinde yeniden düzenlenebilir.

Yarım Zamanlı Çalışma Hakkı Ne Zaman ve Hangi Durumlarda Sona Erer?

Yarım zamanlı çalışma hakkı bazı durumlarda sona eriyor. Ancak burada önemli olan, memurun görevlendirildiği veya atandığı yeni kadronun bu hak için uygun olup olmaması. Yönetmelikte sayılan sona erme nedenlerini şöyle özetleyebiliriz:

  • Eğer memur, yararlanamayacağı bir kadro unvanına yer değişikliği ya da naklen atama yoluyla geçirilirse, hak sona eriyor. Atama, memura tebliğ edildiği veya yürürlüğe girdiği tarihi izleyen ay başında normal çalışmaya dönülüyor.
  • Görev yapılan kadro unvanının sonradan, yarım zamanlı çalışmaya uygun olmayan kadrolar listesine eklenmesi halinde de hak sone eriyor. 
  • Memurun, yarım zamanlı çalışmaya uygun olmayan bir kadroya vekaleten atanması veya geçici olarak görevlendirilmesi durumunda da hak sona eriyor.
  • Çocuğun vefatı ya da evlatlık ilişkisinin kaldırılması halinde de hak sona eriyor.
  • Memurun kendi talebiyle normal çalışmaya dönmek istemesi durumunda ya da çocuğun ilkokula başlaması/beklenen okula başlama dönemi geldiğinde hak sona eriyor.

Yarım Zamanlı Çalışma Hakkının Devam Ettiği Durumlar

Her durum hak kaybına yol açmıyor. Bazı durumlarda memur, kaldığı yerden yarım zamanlı çalışmaya devam edebiliyor.

  • Aylıksız izin veya refakat izni nedeniyle verilen aralar sonrasında, memur kaldığı yerden yarım zamanlı çalışmaya devam edebiliyor. 
  • Memur, yarım zamanlı çalışmaya uygun olmayan bir kadroya vekalet ettiği veya geçici görevlendirildiği için hakkı sona ermişse, bu görev bitince hak kendiliğinden yeniden başlıyor.
  • Benzer şekilde, memur yararlanamayacağı bir kadroya atanmış, naklen geçmiş ya da kadro unvanı sonradan uygun olmayanlar arasına eklenmişse; bu durum ortadan kalktığında veya uygun bir kadroya atandığında talep etmesi halinde hak yeniden kullanılabiliyor.

Memuriyetten Önce Doğum veya Evlat Edinme Durumunda Yarım Zamanlı Çalışma

Memuriyete atanmasından önce doğum yapmış veya çocuk evlat edinmiş olan memurlar da yarım zamanlı çalışma hakkından faydalanabilir. Göreve başladıktan sonra bu hakkı kullanmak isteyen memur, yarım zamanlı çalışma dönemi içinde talepte bulunduğu takdirde yararlanabilir.

Sık Sorulan Sorular

Yarım zamanlı çalışma hakkından kimler yararlanabilir?

Doğum yapan kadın memurlar, eşi doğum yapan erkek memurlar ve kendisi tek başına, eşi tek başına yahut eşi ile birlikte evlat edinen memurlar bu haktan yararlanabilir. Bu bakımdan eşin memur olma şartı bulunmamaktadır. 

Yarım zamanlı çalışma hakkı ne kadar sürer?

Çocuğun ilkokula başlamasa dahi başlaması gereken döneme gelene kadar bu haktan yararlanmak mümkündür.

Yarım zamanlı çalışırken maaş nasıl ödenir?

Maaş ve sosyal yardımlar yarıya düşülerek ödenir. Fiili çalışmaya bağlı ödemeler (ek ders, fazla mesai vb.) kesilmez.

Yarım zamanlı çalışırken süt izni kullanabilir miyim?

Hayır. Yarım zamanlı çalışan kadın memura ayrıca süt izni verilmez.

Yarım zamanlı çalışırken haftada kaç gün/günlük kaç saat çalışırım?

Haftada en az 3 gün çalışır; günlük süre ise en az 3, en fazla 8 saattir. Bu bakımdan haftalık toplam süre, normal haftalık sürenin yarısıdır.

Başvuru nasıl yapılır?

Memur dilekçe ile başvurur; istediği gün ve saatleri belirtir. Kurum bir ay içinde bu talebi değerlendirir.

Eşim de memur; ikimiz de aynı anda yararlanabilir miyiz?

Evet. Eşlerin her ikisinin de memur olması halinde talepleri üzerine aynı anda yararlanabilirler. Eşlerden birinin memur olmaması durumunda bu hak yalnızca memur eşe tanınmıştır.

Memuriyetten önce doğum yapmış ya da evlat edinmişsem yararlanabilir miyim?

Evet. Göreve başlamak kaydı ile, sonradan başvurmanız halinde de bu haktan yararlanabilirsiniz.

Her çocuk için ayrı yararlanabilir miyim?

Evet, Yönetmelik, her bir çocuk için ayrı ayrı yararlanabileceğinizi düzenlemiştir.

24 saat esasına göre çalışan birimdeyim, nasıl uygulanır?

Bu durumda yarım zamanlı çalışma esasları haftalık sürenin yarısı dikkate alınarak, hizmet ihtiyacına göre kurum tarafından belirlenir.

 

Kotan & Gökce Hukuk Bürosu Uzman Avukatı